Jaki jest zakres uprawnień ratownika medycznego?
Każdy, kto zgodnie z nabytą wiedzą i posiadanymi uprawnieniami udziela pomocy medycznej i wszelakich świadczeń zdrowotnych, szczególnie w sytuacji nagłego zagrożenia życia bądź zdrowia, nazwyany jest wedle obowiązującej w Polsce ustawy ratownikiem medycznym. W momencie udzielania takowej pomocy, jest on objęty ochroną prawną, która przysługuje każdemu funkcjonariuszowi publicznemu, ustanowioną przy pomocy szczególnych przepisów zawartych w Ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Okresla ona dogłębnie, jaki jest zakres uprawnień ratownika medycznego podczas wykonywania swojej służby na rzecz danego podmioty chroniącego zdrowie.
Kim jest ratownik medyczny?
Ratownikiem medycznym, jest osoba, która dzięki posiadanym uprawnieniom i zdobytym kwalifikacjom udziela świadczeń podstawowej opieki zdrowotej, w tym przede wszystkim; świadczeń diagnostycznych, świadczeń leczniczych, świadczeń zapobiegawczych w momencie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia osoby, której te świadczenia są niezbędne do przeżycia. Ratownik uprawniony jest do podejmowania czynności medycznych i podawania silnych leków, bez zgody lekarza o ile następuje to zgodnie z nabytą wiedzą i adekwatnie do zaistniałej sytuacji. Ratownicy pracują w wyspecjalizowanych zespołach wyjazdowych ratownictwa medycznego znajdujących się m.in. przy szpitalnych oddziałach ratunkowych, izbach przyjęć i oddziałach OIOM, jednostkach GOPR, TOPR lub WOPR, oraz jednostkach samorządowych i wojskowych (np.MON). Poza udzielaniem pierwszej pomocy i ratowania życia, odpowiadają też za prowadzenie szkoleń z zakresu pierwszej pomocy przedmedycznej i kwalifikowanej pierwszej pomocy, ucząc obywateli, jak prawidłowo takową pomoc przeprowadzić.
Zakres czynności, jakie może wykonywać ratownik medyczny
Uprawnienia przysługujące ratownikowi medycznemu szczegółowo reguluje ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym. To ona określa zakres uprawnień ratownika medycznego i z góry narzuca czynności, któych winien podjąć się w pierwszej kolejności, adekwatnie do zdarzenia w którym udziela pomocy. Najważniejszym z uprawnień jest udzielanie świadczeń zdrowotnych i medycznych czynności ratunkowych samodzielnie, bez zbędnego oczekiwania na instrukcje lekarza. Do takich czynności należą:
– resuscytacja krażeniowo-oddechowa,
– przywracanie drozności dróg oddechowych,
– podjęcie tlenoterapii bądź wentylacji płuc,
– wykonanie defibrylacji,
– wykonanie elektrosymulacji serca, kardiowersji i EKG,
– unieruchomienie złamań,
– tamowanie krwawień,
Ponadto, każdy ratownik musi zabezpieczyć miejsce zdarzenia i udzielić pomocy wszystkim biorącym w nim udział osobom tak, aby nie doszło do kolejnych niepożądanych tragedii na miejscu, gdzie odbywa się już pomoc. Obowiązkiem ratownika jest także transport osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowia do odpowiednich placówek medycznych i należyte przekazanie ich do dalszego leczenia. Ratownicy mogą również udzielać wsparcia psychicznego na miejscu zdarzenia, aby rozładować napięcie i stres, do momentu wymagalnego przybycia na miejsce psychologa. Niezwykle istotną kwestią, jest regulacja, mówiąca o tym, że ratownik medyczny musi wykonwyać swój zawód w oparciu o aktualną wiedze medyczną, co oznacza w praktyce że, ratownicy poddani są częstym szkoleniom i kursom, uzupełniającym na bieżąco ich wiedzę i umiejętności. Ratownik ma wgląd do dokumentacji medycznej pacjentów, oraz uzyskania od lekarza czy pielęgniarki informacji o stanie zdrowia danej osoby i planowanej ścieżce dalszego leczenia. Zgodnie z zapisami ustawy może on odmówić udzielenia pomocy przedmedycznej, o ile stan pacjenta na to pozwala i nie spowoduje utraty życia, za co nie zostanie pociągnięty do żadnej odpowiedzialności – o ile ocena odmowy pomocy bądź odstąpienia od niej była słuszna, a sama pomoc zbędna.
Kto może zostać ratownikiem medycznym?
Sugerując się Ustawą o Państwowym Ratownictwie Medycznym, ratownikiem medycznym może zostać każda osoba, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych i brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy w zawodzie. Chętny na to stanowisko musi władać językiem polskim w mowie i w piśmie na poziomie pozwalającym pełnić zawód ratownika medycznego. Aby udzielać pomocy przedmedycznej należy także skończyć konkretne szkoły i/lub kierunki, ujęte w ustawie, którymi są w szczególności:
– studia wyższe na kierunku ratownictwo medyczne (należy posiadać tytuł licencjata lub magistra w danej specjalności),
– publiczne lub niepubliczne szkoły policealne (należy posiadać tytuł zawodowy ratownika medycznego, lub dyplom potwierdzjący kwalifikacje zawodowe w zawodzie ratownik medyczny),
– posiadane kwalifikacje do wykonywania zawodu ratownika medycznego nabyte w państwie członkowskim UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub w państwie członkowskim należącym do porozumienia EFTA,
Pozatym, nleż miećna uwadze, że kandydatem na stanowisko ratownika medycznego powinna być osoba wyscoe odporna na stres i pracę pod presją czasu, oraz w niekomfortowych, często niebezpiecznych warunkach i sytuacjach. Do podjęcia siępracy w tym zawodzie należy być silnym i sprawnym fizycznie, a także niezwykle odpornym psychicznie.